Het begon allemaal met de ontwikkeling van GPS (Global Positioning System) door de Afdeling Defensie van Amerika. Dit satelliet navigatiemiddel was bedoeld voor het Amerikaanse leger en daarom werden de signalen door elkaar geschud (gecodeerd) waardoor de nauwkeurigheid voor burgergebruik zich beperkte tot ongeveer 100m. Het was pas op 1 mei 2000 dat president Clinton aankondigde dat de codering – gekend als Selective Availability (SA) – zou worden uitgezet, zodat de burgers van een nauwkeurigheid konden genieten van ongeveer 10m.

Dave Ulmer stelde op 3 mei 2000 voor om de afschaffing van het SA te vieren. Door middel van het verstoppen van een grote emmer met daarin wat snuisterijen in de bossen net buiten Portland, Oregon bevestigde hij zijn voorstel. Na het verstoppen postte hij de locatie op de USENET nieuwsgroep newsgroup sci.geo.satellite-nav. Deze aanmelding is de basis geweest van wat nu nog steeds de essentie is van het spel: iets verstoppen, container, goodies, logboek en de regels: neem iets, plaats iets en signeer het logboek. Met dit bericht in de nieuwsgroep had Dave Ulmer geocaching uitgevonden!

De stash werd gevonden binnen de dag en in een paar dagen werden er meerdere stashes verborgen in Californië, Kansas en Illinois. Binnen de maand na de eerste verborgen stash, werd er een stash verborgen in Australië. Het leek erop dat de hobby snel uitgroeide tot een wereldwijd fenomeen.

Op 8 mei maakte Mike Teague een website aan waarop alle locaties van de stashes werden verzameld. De originele website is reeds verdwenen, maar dankzij de Wayback Machine bestaat er nog steeds een kopie van de website GPS Stash Hunt Homepage.

Op 15 mei maakte James Coburn een mailing list op eGroups (nu Yahoo!) waarin geocaching kon bediscussieerd worden. De lijst bestaat nog steeds en in de archieven vind je nog de beste zaken terug uit de vroege periode van de hobby.

Op 30 mei werd er een nieuwe naam bedacht voor de hobby. Matt Stum suggereerde “geocaching“. Dit om de negatieve klank en betekenis van het woord “stash” te vermijden.

Zo was er binnen een maand een heuse nieuwe hobby ontstaan met de regels, de eerste verborgen schatten en founds (gevonden schatten), een discussie forum (mailing list) en een website (GPS Hunt Homepage). Het aantal caches groeide in snel tempo.

Op 2 september 2000 stuurde Jeremy Irish een email naar de gpsstash mailing list met daarin de boodschap dat hij het domein geocaching.com had laten registreren en dat hij een eigen website had ontwikkeld. Hij kopieerde de database van Mike Teague naar zijn eigen database op de nieuwe website. Op 6 september kondigde Mike Teague aan dat Jeremy Irish nu instond voor de cache listings.

Van het begin af aan overwoog Jeremy Irish om geld te slaan uit geocaching. Geocaching.com was ingesteld als een .com site, geen .org site. Hij verkocht banners aan GPS fabrikanten en handelaars. Al gauw gaf hij dat op omdat deze niet zoveel geld in het laatje brachten. Hij besloot via donaties te werken met PayPal en regelde het ontvangen van commissies op verwijzingen naar GPS handelaren hun website. Hij ging ook kleding verkopen. Ongeacht het feit dat het woord geocaching reeds werd uitgevonden een maand vooraleer hijzelf in het spel kwam, beweerde hij dat hij het woord had uitgevonden én vroeg er een handelsmerk voor aan. Zo bouwde hij de onderneming Grounded Inc. uit.

Sommige handelingen die Irish uitvoerde waren onmiddellijk controversieel. Zo probeerde hij de oudere hobby Letterboxing op te nemen in de geocaching.com website. Daar botste hij op weerspannigheid van vele leden van het discussieforum en liet uiteindelijk het idee varen.

Nog zo een controversiële handeling was de eenzijdige controle die Irish oplegde aangaande de database met cache locaties. Hij weigerde de hele lijst ook maar aan iemand te geven. Door de vele kritiek die hij ontving op het originele discussieforum, richtte hij een eigen discussieforum op op de geocaching.com website. Ironisch genoeg gaf Irish als reden waarom hij niet meer wou deelnemen aan het enige geocaching discussieforum op dat zijn berichten er gemodereerd werden, maar al gauw werd de censuur op zijn eigen website een controversiële zaak.

Ondertussen waren ettelijke geocachers druk bezig met het verstoppen en zoeken van geocaches. Het aantal groeide heel snel. En dat brengt ons naar het einde van 2000, amper 8 maanden na de uitvinding van de hobby. Grote controverses moesten zich nog aanbieden: pin kaarten en copyright, de commerciële caches van de Planet of the Apes, de censuur die werd opgelegd door de Uitvinder van Geocaching en de betaal-om-te-spelen-leden-caches. Uiteraard ook het feit dat Dave Ulmer, Navicache en Robin Lovelock woorden werden die je niet durfde uit te spreken op geocaching.com.

Op 24 maart 2001 werd de eerste geregistreerde bijeenkomst (nu gekend als een event) gehouden in Austin, Texas. De CO’s waren Eoghan en Pumpkin Princess. De “verstopdatum” werd vastgelegd op de datum waarop het event daadwerkelijk zou plaatsvinden. Dit werd onmiddellijk de standaard die we nu nog kennen. De coördinaten waar het event zou plaatsvinden, werden opgegeven als de cachecoördinaten. Ook dit is tot op de dag van vandaag onveranderd gebleven.

Rond deze periode was er nog een geocacher, genaamd Quinn, die een eigen website oprichtte: Navicache. Naar verluid dreigde Jeremy Irish ermee een rechtszaak tegen Quinn aan te spannen omdat hij het woord geocache gebruikte op zijn Navicache website, vermoedelijk vanwege Irish’s handelsmerk applicatie. Quinn weerstond het dreigement en veranderde Navicache in een volwaardige geocaching website die ook listings aanbood. Navicache.com werd de grootste alternatieve database voor cachelistings.

Een geocacher in Californië, genaamd Ed Hall (aka Buxley), ontwierp in mei 2001 kaarten waarop de geocaches werden weergegeven. In plaats van blij te zijn met de reclame die werd gemaakt voor de hobby, dreigde Jeremy Irish ermee gerechtelijke stappen te ondernemen wanneer Ed niet de “Geocaching Data Copyright 2001 Grounded, Inc.” plaatste. Irish verwijderde elke link naar Buxley’s website van geocaching.com en kondigde zijn eigen primitieve kaarten aan. Dit voorval kreeg heel veel aandacht nadat het was verschenen in een Slashdot artikel.

Ondanks Irish’s belofte om geocaching.com reclamevrij en gratis te houden, veranderde hij in mei 2001 meer en meer zijn zakelijk model naar betaal-om-te-kunnen-spelen. Naast de reclame banners, kledijverkoop, geocaching logboekjes, bumperstickers, enz. introduceerde hij nu ook de “members-only caches” (alleen-leden caches) en op vergoedingen gebaseerde hitchhicking logregistraties. De “Alleen-leden caches” waren enkel toegankelijk voor diegenen die 30$/jaar lidgeld betaalden. Zo was er ook pas de mogelijkheid tot het volgen en loggen van Hitchhikers (lifters – nu gekend als Travel Bugs®) wanneer je Irish 5.95$ betaalde per Hitchhiker. Veel geocachers waren niet tevreden met Irish’s beslissingen, maar anderen steunden hem en zo werd de “Betaal-om-te-spelen” methode een vaste waarde. Tegen half 2003 had geocaching.com meer dan 150.000 geregistreerde gebruikers, waaronder een 7200-tal betalende (30$/jaar) leden.

Naast de eerder ontstane geocaching website Navicache, groeide er nog een volwaardige geocaching website in reactie op de commercialisering en monopolisering van geocaching.com, GeocachingWorldwide. Het was Jeremy Hurst, een Australiër, die de ontwikkeling op zich nam. de bedoeling was een website te creëren die alle geocaches vanop verschillende andere websites zou verzamelen. Maar ondanks een veelbelovende start is GeocachingWorldwide eind 2001 al stilgelegd. De ontwikkelaar zou mede door zijn werk en familie geen tijd meer gehad hebben voor de verdere ontwikkeling.

De reactie van geocaching.com op al deze opkomende geocaching websites was het censureren van de namen op het geocaching.com forum. Al deze censuur zorgde er uiteindelijk voor dat een nieuwe USENET nieuwsgroep werd opgericht, alt.rec.geocaching, een forum dat niet kon gecensureerd worden, noch door Irish, noch door om het even welke geocacher of geocaching organisatie.

In juni 2002 kwam er uit het niets een vierde volwaardige geocaching website: GeoGamer.com (bestaat niet meer). De ontwikkelaars presenteerden de website openlijk als een commerciële geocaching website. Ironisch genoeg zorgde dat voor verontwaardigde reacties op de geocaching.com forums van leden die tegen commercialisering waren. Hoe dan ook hield de website er kort nadien met op, na een korte golf van berichten aan het adres van het GeoGamer forum.

Niet alle controverses binnen geocaching gingen over de monopolisering door Irish en Grounded Inc. de zaak die het meest doorweegde voor Irish was die met één geocacher in het bijzonder die de hobby gebruikte om reclame te maken voor zijn eigen GPS gerelateerde zaak. Robin Lovelock uit de UK maakte heel veel geocaches in de buurt waar hij woonde. In elke cache liet hij een visitekaartje achter van de zaak én een CD-ROM met zijn software. De combinatie van de dichtheid waarmee hij de caches plaatste én het reclame maken voor zijn eigen bedrijf, zorgde ervoor dat zijn naam heel veel viel op de UK geocaching.com forums en niet in de goede zin. Het kwam zelfs zo ver dat Robins caches werden geplunderd en stuk gemaakt.

Sinds 2006 zijn er veel websites opgericht die geocaching listings aanboden. Sommige waren een kort leven beschoren, anderen bestaan nog steeds. Dit zijn de meest bekende die zelf listings aanboden:

• www.triax.com/yngwie/gps.html (begonnen Mei, 2000; nu dood)
• geocaching.com (Sep, 2000)
• geopeitus.ee (Feb, 2001)
• navicache.com (Mar, 2001)
• opencaching.nl (Okt, 2002)
• geocachingworldwide.com (Jun, 2001; nu dood)
• geotreasures.com (mid-2001; nu dood)
• geocaching.hu (?)
• geocaching.ru (?)
• geogamer.com (Jun, 2002; nu dood)
• geocaching.gpsgames.org (Mei, 2004)
• terracaching.com (Okt, 2004)
• movingcache.com (Dec, 2004; nu dood)
• geocaching.com.au (Jan, 2005)
• opencaching.de (Aug, 2005)
• opencaching.pl (Jun, 2006)

---

(Bron: RHCV’s Geo-Brein)